MATERI
PEMBELAJARAN
ORTI BALI
|
Orti
Inggih punika saluiring gatra sane kapireng, kawacen sane madue tetuek mangda
sang sane mirengang wikan ring dagingnyane. Orti Bali inggih punika saluiring
gatra sane kapireng, kawacen sane madue tetuek mangda sang sane mirengang wikan
ring dagingnyane tur kawedarang nganggen basa Bali.
MANUT CARA PANGLIMBAK ORTI
Manut ring genah panglimbaknyane, orti punika wenten
ring sor puniki sekadi:
1. Media Cetak, sakadi: koran, majalah, bulletin,
tabloid, madding (majalah dinding) utawi sane tiosan.
2. Media elektronik, sakadi: TV, radio, lan Internet.
Ring Bali, cenel siaran TV lan radio sane muatang orti Bali sakadi TVRI Bali,
Bali TV, RRI, Radio Genta Bali miwah sane tiosan.
TATA
CARA NGWANGUN (MEMBUAT) ORTI
1. Sira (Siapa) sane wenten ngarepin pikobet nganutin
orti punika.
2. Sapunapi (Apa) dados wenten pikobet nganutin orti
punika.
3. Pikobet (Mengapa) napi sane wenten ring orti punika.
4. Sapunapi (Bagaimana) sane ngawinang dados wenten
pikobet ring orti punika.
5. Ring dija (di mana) genah kawentenan pikobet orti
punika
6. Rikala Napi (Kapan) orti punika kawentenan.
Antuk kawentenan teknologi, orti Bali prasida
kapiarsayang, kawacen, lan kapireng saking media massa. Media massa punika
sakadi, media cetak, media elektronik. Media cetak inggih punika genah
panglimbak orti Bali sakadi Koran, majalah, bulletin, tabloid, miwah mading
(majalah dinding). Ring Bali media cetak sane madaging Orti Bali sakadi Koran
Bali Post, tabloid Bali Aga, Suluh Bali, Majalah Wiyata Mandala, Denpost, miwah
sane lianan.
Ri sampuné alit-alit ngwacén gatrané ring ajeng,
napiké wénten sané mapikayunan mlajah dados présenter TV. Yening wenten
mapikayunan ring sor puniki alit-alit pacang malajah dados presenter TV antuk
ngwacén scrip gatra sané sampun kasagayang. Sané patut keuratiang yening
alit-alite dados presenter TV inggih punika tata basa Bali sané baku sekadi
ring dija ngangen titik, miwah koma. Selanturnyané taler patut keuratiang sor
singgih basa, sané cen patut kasinggihang miwah kasorang. Mangkin indayang
wacén script gatrané ring sor. Yening wénten sané nenten kauningin durusang
takénang ring guruné soang-soang.
JUDUL : NYAGA KALESTARIAN PALEMAHAN (lingkungan)
PRESENTER
RASA ELING KRAMA SAJRONING NYAGA KALESTARIAN
PALEMAHAN DAHAT KABUATANG/ UTAMINIPUN RING PADESANAN // PUNIKA MAWINAN
KABUATANG PENDAMPINGAN SAHA PELATIHAN
SAKING PEMERINTAH MAJENG KRAMA//
........................VOECE OVER...........................
RASA ELING KRAMA MAJENG KALESTARIAN PALEMAHAN KANTUN
KATUREKSAIN KIRANG/ SEKADI SANE KAPANGGIHIN SERAHINA/ KANTUN AKEH KRAMA SANE
NGAWAG NGUTANG LELUU/ WIADIN NGESENG LELUU NYANTOS RING NGESENG ALAS //
NYANTENANG PARINDIKAN PUNIKA/ MANUT
AKADEMISI/ I DEWA GEDE SURADHA/ PARINDIKAN PUNIKA MUATANG URATIAN AGENG
SAKING ANGGA PEMERINTAH// MANUTNYANE PEMBEKALAN WIADIN PENYADARTAHUAN PATUT
SERING KALAKSANAYANG/ MELARAPAN ANTUK NYARENGANG KRAMA/ INGGIAN RING
PANGRENCANA IPUN NYATNOS RING MRETENIN WEWIDANGAN IPUN SOANGSOANG//
........................STATMENT...........................
DANE NGAWEWEHIN/ SAJRONING NYAGA KALESTARIAN
PALEMAHAN/ PRASIDA KAKAWITIN SAKING UNDAGAN KULAWARGA/ MELARAPAN ANTUK MRETENIN
BECIK TETAMANAN RING PEKARANGAN//
RATIH ANGGORO LAN SUTA ARDANA/ BALI TV//
Catetan:
1.
Prawartaka : Pamungkah
orti/berita (Lead)
2.
Voice Over : Daging Orti
3.
Statement : Daging Wawancara
Tidak ada komentar:
Posting Komentar