Selasa, 14 Juli 2020

TEKS UGRAWAKIA KELAS 9


 MATERI TEKS UGRAWAKIA

Yéning uratiang becik – becik, kantun akéh wénten luir bebaosan mabasa bali alus sané wangunipun masaih ring pidarta. Bebaosan punika madué wasta niri-niri minakadi:
Pidarta (pidato): Bebaosan mabasa Bali alus ring acara pakraman sané dagingnyané umum utawi nénten ngeninin indik ajahan agama.
Upami :
·         Pidarta kelian ring krama banjar (indik ngwangun bale banjar)
·         pidarta pamilet lomba ring pakraman (indik narkoba)

Dharma Wacana (Upanisad, Siraman Rohani): Inggih punika bebaosan mabasa Bali alus ring acara pakraman sané madaging saindik-indik ajahan agama.
Upami:
·         Bebaosan Ida Pedanda Made gunung ring Bali TV
·         Bebaosan Sri Mpu Dukuh Sakti ring Jaba Pura Pangkung Prabu

Sambrama Wacana (kata sambutan): Inggih punika bebaosan mabasa bali alus sané kawedar pinaka nyanggra sajeroning acara pakraman utawi  pinaka panyanggra tamiu sajeroning upacara adat utawi agama.
Upami :
·         Panyanggra Kelian Banjar Dinas ring ulang tahun sekaa truna
·         Panyanggra sang madué karya ring para undangan

Atur piuning (laporan): Inggih punika bebaosan mabasa bali alus sané nguningayang kawéntenan karya sané kalaksanayang.
Upami:
·         Atur piuning manggala karya ulang tahun
·         Atur piuning pangrajeg karya pacaruan ngresigana.

Ugrawakya (Mc): Ugrawakya inggih punika bebaosan sang pangénter acara utawi MC. Ugrawakya puniki ngénter bebaosan sang ngawit ngantos panyineb.

Salanturnyané patut taler kauningin mungguing wénten makudang-kudang istilah sané wénten paiketannyané ring bebaosan tetimbal mabasa bali, minakadi :
1.      Dharma tula: pabligbagan umum (diskusi)
2.      Widya tula: pabligbagan saindik-indik daging kaweruhan (ilmu pengetahuan).
3.      Dharma Suaka: bebaosan ngaptiang kapiolasan utawi daging ipun wénten sané jagi kasuakayang.
4.      Sima Krama: patemon madarmasuakan
5.      Saur-pitakén: tanya jawab.

Sajaba punika, patut taler kawikanin mungguing wénten makudang-kudang istilah kanggén maosang anaké sané sering mabebaosan ring pakraman (patemon resmi) minakadi:
1)      Pamidarta: sang sané mapidarta (orator).
2)      Pamaos: sang sané maosang kriapatra utawi makalah (pemakalah, penyaji).
3)      Ugrawakia: pangénter, sang sané ngénterang acara (MC, pembawa acara).

Binan pidarta lan ugra wakya:
Pidarta inggih punika bebaosan mabasa Bali alus marupa daging pikayunan sané kawedar majeng anak sareng akéh, sané matetujon mangda anaké sané mirengang baose punika kayun nginutin daging kapatutan sané kabaosang utawi mangda napi sané kawedar prasida karesepang saha kalaksanayang. Sang sané mapidarta kabaos orator.
Yéning Ugrawakya inggih punika bebaosan sang pangénter acara utawi MC. Ugrawakya puniki nganggén basa Bali alus, ngenter bebaosan sané madaging dudonan acara sakeng ngawit ngantos panyineb.


TEKNIK MAKTAYANG TEKS UGRAWAKIA:
Rikala maosang pangenter baos yukti sukil, nika mawinan baos patut nyungkemin indik sakadi ring sor puniki:
1.      Performace: penampilan pangenter baos mangda prasida ngulangunin kayun para atitine rikala nyaksiang acara punika.
2.      Siksa: sikap utawi tikes pangenter acara prasida nyikiang kayun para atiti lan sang sane madue karya.
3.      Basa: pangenter baos mangdane waged ring sor singgih basa miwah kalengutan basa basitane sane ngawinang sukaning manah.
4.      Vacasvin: pangenter baos yuakti sakadi sang sujana, wikan ring sahananing widya, ngawinang kaulangunan sang miarsayang dudonan acara punika.

4 komentar: